Εκπαίδευση

Στο πλαίσιο του έργου SouthZEBπρόκειται να αναπτυχθούν δέκα (10) εκπαιδευτικές ενότητες και αντίστοιχες διαδικασίες αξιολόγησης, για τους επαγγελματίες του χώρου της κατασκευής κτιρίων σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης (nZEB). Οι οκτώ (8) εκπαιδευτικές ενότητες απευθύνονται σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων, καθώς επίσης και σε τεχνικό προσωπικό δήμων. Οι υπόλοιπες δύο (2) εκπαιδευτικές ενότητες αποσκοπούν στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων σχετικά με τη διαχείριση έργων κατασκευής κτιρίων σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB). Τα μαθήματα θα αντιστοιχούν στο 4ο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (EQF level 4).Η εκπαίδευση θα πραγματοποιηθεί σε κάθε μια από τις τέσσερις (4) χώρες στόχου του έργου. Στην πρώτη φάση θα πραγματοποιηθεί η εκπαίδευση εκπαιδευτών και στη συνέχεια θα ακολουθήσει η εκπαίδευση της ομάδας στόχου ή αλλιώς εκπαίδευση εκπαιδευομένων.

Εκπαίδευση εκπαιδευτών

Η εκπαιδευτική διαδικασία θα έχει τρεις (3) συνιστώσες: ώρες προετοιμασίας, ώρες στην εκπαιδευτική αίθουσα και ώρες αυτόνομης μάθησης. Η κάθε εκπαιδευτική ενότητα θα εμπεριέχει μια τελική εξέταση, η οποία θα απαιτεί τη φυσική παρουσία του εκπαιδευόμενου, προκειμένου να διεξαχθεί. Επιπρόσθετα, οι προηγμένες τεχνολογικά στο αντικείμενο του nZEB συμμετέχουσες χώρες του έργου, θα συμμετάσχουν ενεργά στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Σε κάθε ένα συμμετέχοντα στα εκπαιδευτικά προγράμματα θα απονέμεται ένα πιστοποιητικό «nZEB Εκπαιδευτή»  με την προϋπόθεση ότι έχει παρακολουθήσει επιτυχώς τουλάχιστον τέσσερις (4) εκπαιδευτικές ενότητες.

Οι εκπαιδευτές θα πρέπει να μπορούν να επιδείξουν ικανότητες στην περιοχή της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων καθώς και άλλων θεμάτων σχετικών με τη διαχείριση της ενέργειας πριν παρακολουθήσουν την εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχουν προηγούμενες γνώσεις και επαγγελματική εμπειρία. Επίσης,  οι υποψήφιοι καταρτιζόμενοι εκπαιδευτές θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον πενταετή επαγγελματική εμπειρία, μετά την απόκτηση του βασικού τίτλου σπουδών τους, σε συναφές αντικείμενο.

Εξάλλου, η θετική αξιολόγηση των «εκπαιδευτών» από τους συμμετέχοντες στα εκπαιδευτικά σεμινάρια «Εκπαίδευση των εκπαιδευομένων»,  είναι απαραίτητα για  αποδείξουν οι «εκπαιδευτές» την εκπαιδευτική τους ικανότητα και τις δεξιότητες, που απέκτησαν κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων αλλά και για να αποκτήσουν το πιστοποιητικό «nZEB Εκπαιδευτή»

Εκπαίδευση των εκπαιδευομένων

Η εκπαιδευτική διαδικασία θα έχει τρεις (3) συνιστώσες: ώρες προετοιμασίας, ώρες στην εκπαιδευτική αίθουσα και ώρες αυτόνομης μάθησης. Η κάθε εκπαιδευτική ενότητα θα εμπεριέχει μια τελική εξέταση, η οποία θα απαιτεί τη φυσική παρουσία του εκπαιδευόμενου, προκειμένου να διεξαχθεί.

Σε κάθε ένα εκπαιδευόμενο θα απονέμεται ένα πιστοποιητικό «nZEB Σχεδιαστή»  με την προϋπόθεση ότι έχει παρακολουθήσει επιτυχώς τουλάχιστον τέσσερις (4) εκπαιδευτικές ενότητες (οι εκπαιδευτικές ενότητες 1 και 2 είναι απαραίτητες ενώ οι υπόλοιπες 2 θα επιλέγονται με βάση τις εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε συμμετέχοντα). Επιπλέον, κάθε εκπαιδευόμενος θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει και τις 10 εκπαιδευτικές ενότητες και η αναγνώριση των γνώσεων και των δεξιοτήτων, που απέκτησε θα παρέχεται μέσω του πιστοποιητικού.

Εκπαιδευτικές ενότητες

  • Εκπαιδευτική Ενότητα 1: nZEB Βασική Ενότητα

    Στην ενότητα αυτή θα παρουσιαστούν οι βασικές έννοιες του nZEB καθώς και οι βασικές αρχές κατασκευής ενός κτιρίου nZEB όπως: βασικά στοιχεία εφαρμοσμένης φυσικής, θερμομόνωση, υλικά και κατασκευή. Επιπλέον, στη βασική εκπαιδευτική ενότητα θα παρουσιαστούν οι απαιτήσεις, που υπάρχουν για το ελάχιστο ποσοστό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε ένα κτίριο σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB), σύμφωνα με τις υφιστάμενους ορισμούς και κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (όπως ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων-KENAK). Επίσης, θα παρουσιαστούν διεξοδικά ενεργητικά συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως ηλιακά συστήματα, φωτοβολταϊκά συστήματα, αντλίες θερμότητας, συστήματα βιομάζας, λέβητες πέλλετ κλπ. Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα θα υποδιαιρείται σε επιμέρους υποενότητες, βάση και της προαναφερόμενης θεματολογίας. Η συνολική διάρκεια της βασικής εκπαιδευτικής ενότητας εκτιμάται σε 20 ώρες και θα απευθύνεται κυρίως σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 2: nZEB Προχωρημένη Ενότητα

    Η προχωρημένη εκπαιδευτική ενότητα θα παρουσιάσει με μεγαλύτερη ανάλυση διάφορα θέματα, που σχετίζονται με το σχεδιασμό και τη κατασκευή ενός κτιρίου σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB). Στη συγκεκριμένη ενότητα θα συμπεριληφθούν θέματα εφαρμοσμένης φυσικής λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους όπως η υγρασία, οι ιδιότητες των κατασκευαστικών υλικών, οι κατασκευαστικές τεχνικές, οι τεχνικές μετρήσεων, η εγκατάσταση και συντήρηση, ο εξαερισμός και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στην εκπαιδευτική ενότητα 2 θα συμπεριληφθούν και τα παθητικά συστήματα αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας όπως για παράδειγμα τα παθητικά ηλιακά συστήματα. Παράλληλα, θα υπάρχει δυνατότητα πρακτικής άσκησης των εκπαιδευομένων, προκειμένου να αποκτήσουν πρακτικές δεξιότητες στην ενσωμάτωση και αξιοποίηση των παθητικών συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη διαδικασία κατασκευής ενός κτιρίου σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB). Η συνολική διάρκεια της εκπαιδευτικής ενότητας 2 εκτιμάται σε 40 ώρες και θα απευθύνεται κυρίως σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 3: Θερμογέφυρες

    Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα θα εστιάσει στις θερμογέφυρες και πιο συγκεκριμένα στην εκτίμηση και υπολογισμό των θερμογεφυρών. Θα συμπεριλαμβάνει υποενότητες όπως ορισμοί θερμογεφυρών, θερμικές απώλειες εξαιτίας θερμογεφυρών, ισοθερμικές καμπύλες, επιφανειακή θερμοκρασία, υγρασία καθώς επίσης και τους κανονισμούς του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Επίσης, στη συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα θα συμπεριληφθεί η μεθοδολογία υπολογισμών της επιφανειακής θερμοκρασίας και των γραμμικών θερμογεφυρών. Παράλληλα, θα υπάρχει δυνατότητα πρακτικής άσκησης των εκπαιδευομένων. Η συνολική διάρκεια της εκπαιδευτικής ενότητας 3 εκτιμάται σε 20 ώρες και θα απευθύνεται κυρίως σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 4: Θερμική άνεση

    Η εκπαιδευτική ενότητα 4 εστιάζει στο θερμικό περιβάλλον των κτιρίων. Πρόκειται να οριστεί η θερμική άνεση για το ανθρώπινο σώμα και θα περιγραφεί η διαδικασία μοντελοποίησης της θερμικής άνεσης. Επίσης, θα αναλυθούν οι παράγοντες και οι τιμές, που καθορίζουν την αντίληψη της θερμικής άνεσης. Ένα σημαντικό τμήμα της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής ενότητας, θα αφιερωθεί στους διάφορους τρόπους αξιολόγησης της θερμικής άνεσης με βάση έγκυρα πρότυπα. Το βέλτιστο εύρος τιμών θερμική άνεσης σε συνάρτηση με τις απαιτήσεις του χώρου θα περιγραφεί. Επιπρόσθετα, η εκπαιδευτική ενότητα 4 συμπεριλαμβάνει θέματα όπως οι προσδοκίες των χρηστών, η προσαρμογή και τα προσαρμοστικά μοντέλα θερμικής άνεσης σε ένα αποδεκτό εύρος θερμοκρασιών, ο ρόλος της θερμικής άνεσης σε εφαρμόσιμα πρότυπα και η επίδραση της θερμικής άνεσης στην ενεργειακή αποδοτικότητα. Η συνολική διάρκεια της εκπαιδευτικής ενότητας 4 εκτιμάται σε 20 ώρες και θα απευθύνεται κυρίως σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 5: Το πλαίσιο του έργου SouthZEB και τοπικοί αρχιτεκτονικοί κανονισμοί

    Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα στοχεύει στο να παρουσιάσει στους μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων, καθώς και στους δημοτικούς υπαλλήλους, ειδικά αυτών που εργάζονται σε τεχνικές υπηρεσίες, την προσέγγιση και το πλαίσιο του έργου SouthZEB για την επικύρωση και την πιστοποίηση κτιρίων Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB) στις χώρες στόχου του έργου. Ιδιαίτερη έμφαση πρόκειται να δοθεί στους κατασκευαστικούς περιορισμούς που επιβάλλονται σε παραδοσιακούς οικισμούς και στις τοπικές ιδιαιτερότητες των αρχιτεκτονικών κανονισμών και όρων δόμησης. Επίσης, θα εξεταστεί η αποδοχή από τους τελικούς χρήστες των τεχνικών λύσεων κατασκευής ενός κτιρίου Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB). Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα συμπεριλαμβάνει διαφορετικό εκπαιδευτικό υλικό για κάθε χώρα στόχο, το οποίο όμως ακολουθεί την ενιαία μεθοδολογική προσέγγιση του έργου SouthZEB. Η συνολική διάρκεια της εκπαιδευτικής ενότητας 5 εκτιμάται σε 30 ώρες και θα απευθύνεται σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων, καθώς και δημοτικούς υπαλλήλους.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 6: Προγράμματα λογισμικού προσομοίωσης και σχεδιασμού κτιρίων Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης (nZEB)

    Η εκπαιδευτική ενότητα 6 θα παρουσιάσει στους συμμετέχοντες τα καλύτερα εργαλεία προσομοίωσης για το σχεδιασμό nZEB και ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων. Επιπλέον, σχεδιαστικά εργαλεία nZEB θα παρουσιαστούν από τους εταίρους των προηγμένων τεχνολογικά χωρών στο αντικείμενο του nZEB και κυρίως τους εταίρους BRE και DTTN. Η εκπαιδευτική ενότητα αυτή θα περιλαμβάνει και πρακτική άσκηση για τους συμμετέχοντες. Τα εργαλεία προσομοίωσης της ενεργειακής συμπεριφοράς των κτιρίων παρέχουν τη δυνατότητα να εξεταστούν τεχνικές προτάσεις και μέτρα ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, προβλέποντας τη συμπεριφορά τους υπό συγκεκριμένες κλιματικές συνθήκες και λειτουργίες χρήσεις. Τα εργαλεία αυτά συμβάλλουν στην πρόβλεψη της κατανάλωσης ενέργειας ενός κτιρίου και παρέχουν τη δυνατότητα σύγκρισης διαφορετικών σχεδιαστικών επιλογών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι δυνατό να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με τη χρήση διαφόρων μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας όπως μόνωση κελύφους, ενεργειακών υαλοπινάκων, φυσικού αερισμού, χρήση παθητικών συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας, συστήματα HVAC υψηλής ενεργειακής απόδοσης κλπ. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, τόσο ως έννοια όσο και ως κατασκευαστικές πρακτικές, είναι ιδιαίτερα σημαντικά από οικονομική άποψη για το σχεδιασμό και κατασκευή nZEB καθώς με τον τρόπο αυτό μειώνεται η κατανάλωση ενέργειας χωρίς την απαίτηση για εγκατάσταση επιπλέον συστημάτων παραγωγής ενέργειας. Προκειμένου να προσδιοριστούν οι αποδοτικότερες στρατηγικές εξοικονόμησης ενέργειας τα εργαλεία προσομοίωσης είναι θεμελιώδους σημασίας στον προσδιορισμό και ανάλυση των πιο αποτελεσματικών λύσεων. Συνδυάζοντας ετήσιες ενεργειακές προσομοιώσεις με μία ανάλυση κόστους κύκλου ζωής είναι δυνατόν να απαντηθούν ερωτήσεις όπως «είναι φθηνότερο να αντικατασταθεί το σύστημα φωτισμού από το να προστεθούν φωτοβολταϊκά συστήματα;» ή «είναι αυτή η παθητική λύση περισσότερο αποδοτική από ότι η πρόσθετη μόνωση;» Στο τέλος της εκπαιδευτικής ενότητας οι συμμετέχοντες θα έχουν την ικανότητα να αξιολογήσουν διάφορες σχεδιαστικές επιλογές, χρησιμοποιώντας κατάλληλο εργαλείο προσομοίωσης nZEB και μέσω αυτού να ορίσουν το σύνολο των καταλληλότερων τεχνικών λύσεων για την επίτευξη nZEB. Συγκεκριμένα, μέσω της εκπαιδευτικής ενότητας θα βελτιωθούν οι γνώσεις και οι δεξιότητες των καταρτιζομένων στη διενέργεια ενεργειακών προσομοιώσεων. Ορισμένα ερωτήματα θα απαντηθούν μέσω ασκήσεων όπως: πόση λεπτομέρεια απαιτείται κατά την ενεργειακή μοντελοποίηση; Τι είδος πληροφορίας απαιτείται; Πώς να εξετασθεί το κτιριακό κέλυφος και τα διάφορα κατασκευαστικά τμήματα; Πώς να εξετασθούν οι επιπτώσεις του φωτισμού, των εσωτερικών φορτίων, της πληρότητας και των χρονοδιαγραμμάτων στην κατανάλωση ενέργειας; Πώς αναλύονται τα αποτελέσματα της προσομοίωσης έτσι ώστε να προταθούν μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας; Η συνολική διάρκεια της εκπαιδευτικής ενότητας 6 εκτιμάται σε 30 ώρες και θα απευθύνεται σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένων και των αρχιτεκτόνων, καθώς και άλλους τεχνικούς του κατασκευαστικού τομέα.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 7: Τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα και αυτοματισμοί για nZEB

    Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα θα εκπαιδεύσει τους μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένων των αρχιτεκτόνων, στην εκμάθηση των τεχνολογιών των διαφόρων υποσυστημάτων και εγκαταστάσεων, καθώς και στο κόστος και την αποτελεσματικότητά τους. Όπως σε όλες τις εκπαιδευτικές ενότητες έμφαση δίνεται στις καταλληλότερες τεχνολογίες για τις χώρες-στόχο του έργου. Η εκπαιδευτική ενότητα 7 θα περιλαμβάνει τους κτιριακούς αυτοματισμούς και θα παρουσιάσει τη συμβολή των αυτοματισμών στην ενσωμάτωση και υποστήριξη τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών άνθρακα και στην κατασκευή nZEB. Επίσης θα εξεταστούν ζητήματα σχεδιασμού και διαστασιολόγησης. Επιπλέον, θα παρουσιαστεί η οικονομική απόδοση των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε κτίρια nZEB. Οι δαπάνες θα περιλαμβάνουν την εγκατάσταση, τη συντήρηση και τα λειτουργικά κόστη, καθώς και τα κέρδη από την παραγόμενη ενέργεια και το κόστος διάθεσης (εάν ισχύει). Επίσης θα παρουσιαστεί στους εκπαιδευόμενους η μέθοδος υπολογισμού του συνολικού κόστους, όπως περιγράφεται στο EN 15459: Ενεργειακή απόδοση κτιρίων – διαδικασία οικονομικής αξιολόγησης για τα ενεργειακά συστήματα στα κτίρια. Η εκτιμώμενη διάρκεια της ενότητας εργασίας 7 είναι 20 ώρες και θα απευθύνεται σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένων και των αρχιτεκτόνων, καθώς και άλλους τεχνικούς του κατασκευαστικού τομέα.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 8: Ανακαίνιση κτιρίων και nZEB

    Σκοπός της εκπαιδευτικής ενότητας 8 είναι η εκπαίδευση όλων των ενδιαφερόμενων στους τρόπους διαχείρισης του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος και στις δυνατότητες μετατροπής του σε nZEB. Οι εκπαιδευτικοί στόχοι της ενότητας αυτής περιλαμβάνουν τις τεχνικές αξιολόγησης και ενεργειακής επιθεώρησης των υφιστάμενων κτιρίων καθώς επίσης και την εκτίμηση των βέλτιστων οικονομικά τεχνικών λύσεων για την ανακαίνιση ενός κτιρίου και τη μετατροπή του σε nZEB. Η συνολική διάρκεια της εκπαιδευτικής ενότητας 7 εκτιμάται σε 40 ώρες και θα απευθύνεται σε μηχανικούς, συμπεριλαμβανομένου και των αρχιτεκτόνων, καθώς και δημοτικούς υπαλλήλους.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 9: Διαχείριση και επίβλεψη κατασκευής nZEB

    Ο στόχος της εκπαιδευτικής ενότητας 9 είναι η εκπαίδευση των συμμετεχόντων στη διαχείριση και επίβλεψη κατασκευής κτιρίων Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης σύμφωνα με τα τελευταία κατασκευαστικά πρότυπα nZEB. Mία Ελληνική εταιρεία με σημαντική εμπειρία στον τομέα της διαχείρισης αειφόρων κτηριακών κατασκευών και ενέργειας θα συνεργαστεί μέσω υπεργολαβίας με το UPATRAS για να βοηθήσει στην ανάπτυξη αυτής της ενότητας. Τέλος, θα γίνει μεταφορά τεχνικών από τις προηγμένες τεχνολογικά στο αντικείμενο του nZEB συμμετέχουσες χώρες του έργου και κυρίως τον εταίρο BRE. Η εκτιμώμενη διάρκεια της ενότητας είναι 40 ώρες.
  • Εκπαιδευτική Ενότητα 10: Προετοιμασία μέσων χρηματοδότησης και άλλες πρωτοβουλίες για nZEB

    Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική ενότητα απευθύνεται σε εκπροσώπους τοπικών και εθνικών αρχών που θα συμμετάσχουν στις αντίστοιχες συνεδρίες. Θα περιλαμβάνει θέματα πολιτικής και νομοθεσίας, χρηματοδότησης της ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, συμμετοχής των πολιτών και παραδείγματα καλών πρακτικών nZEB. Οι υποστηρικτικοί φορείς της κοινοπραξίας του έργου θα συνδράμουν στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής ενότητας. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων, που θα συμμετάσχουν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα έχουν τις ικανότητες να σχεδιάσουν νέα μέσα χρηματοδότησης/προώθησης του nZEB για τις συμμετέχουσες χώρες του Ευρωπαϊκού νότου (EL, CY, PT, IT). Η εκτιμώμενη διάρκεια της ενότητας είναι 20 ώρες.